Talasemi Nedir ?
Talasemi Nedir ?
Talasemi anne ve babadan çocuklara kalıtsal olarak geçen, önlenebilir bir kan hastalığıdır. Akdeniz anemisi olarak da bilinir. Türkiye’nin de içinde olduğu Akdeniz ülkelerinde önemli bir halk sağlığı sorunudur.3-4 aylıkken başlayan, sürekli kan nakli gerektiren çok ciddi bir kan hastalığıdır.
Talasemi Minör Nedir ? (Talasemi Taşıyıcılığı)
Talasemi taşıyıcılığı bir hastalık değildir ve tedavi gerektirmez. Bu bireyler tamamen sağlıklıdırlar. Talasemi taşıyıcılarının büyük çoğunluğu bu hastalığı taşıdıklarını bilmezler. Ancak Talasemi hastalığı olan bir çocuk sahibi olduklarında ya da özel kan testi yaptırdıklarında öğrenirler.
Her iki ebeveyn Talasemi taşıyıcı ise her gebelikte %25 olasılıkla normal, %50 olasılıkla Talasemi taşıyıcısı, %25 olasılıkla Talasemi majör (Hasta) çocuk doğacaktır. Eğer ebeveynlerden sadece biri Talasemi taşıyıcısı ise doğacak her çocuk %50 ihtimalle taşıyıcı olur. Bu nedenle Hasta çocuk sahibi olmalarını önleyebilmek için evlenmeden önce tarama testi yaptırılması önemlidir.
Talasemi Majör Nedir ? (Akdeniz Anemisi)
Talasemili hasta, ömür boyu her 3-4 haftada bir kan desteğine ihtiyaç duyar. Anne ve babadan geçen hatalı genler nedeni ile kemik ilikleri çok çalışan fakat sürekli defolu alyuvarlar üreten bir fabrikaya benzer. Kemik iliğinin çok çalışması ise hastada yüzde ve kafada şekil değişikliklerine neden olur. Kansızlığı düzeltmek için verilen kan nakilleri vücutta demir birikmesine yol açar ve kalp, karaciğer, tiroid, pankreas ve dalak gibi organlarda doku hasarına yol açar. Hastalarda kalp yetmezliği, şeker hastalığı, gelişme geriliği ve hormonal yetersizlik gibi sorunlar gelişir. Talasemili hastanın, Kan Nakline bağlı vucüttaki demir birikimini önlemek amacıyla genellikle 2 yaşında başlamak üzere ömür boyu demir atıcı ilaçlar kullanmak zorunda kalırlar.
Talasemi hastalığı ağır, tedavi düzgün sürdürülmezse yaşam süresini belirgin kısaltan ve yaşam kalitesini çok olumsuz etkileyen bir hastalıktır. Hastalığın tedavisi zordur ve maliyeti çok yüksektir. Talasemili bir hastanın yıllık tedavi maliyeti 25.000 Türk Lirası civarındadır. Talasemi taşıyıcılığının belirtileri olmadığından, hala hasta çocuklar doğmaktadır.
Rakamlarla Ülkemizdeki Talasemi ?
Dünyada en az 365.000 talasemi hastası tedavi görmektedir. Türkiye’ de yaklaşık 1.400.000 talasemi taşıyıcısı ve 4.500 kadar talasemi hastası vardır. Sağlık Bakanlığı verilerine göre Ülkemizde talasemi taşıyıcılığı sıklığı %2,1 dolayındadır. Bu sayı farklı bölgelerde artmakta, taşıyıcılık sıklığı %13’e kadar yükselmektedir. (Antalya %13, Edirne %6,4, Urfa %6,4, Aydın %5,1, Antakya %4,6, İzmir %4,8, Muğla %4,5, İstanbul %4,5, Konya %3 )